خیزران یا بامبو که در زبان فارسی به آن نی گفته می شود، گیاهی چند ساله از تیره گندمیان است. به لحاظ اینکه ان گیاه به طور طبیعی در آب پرورش یافته و رشد می کند، در مقابل رطوبت بسیار مقاوم و تغییر ناپذیر است. مقاومت نی در حالت طبیعی بسیار زیاد است به طوریکه بعضی از انواع آن برای داربست تا چند طبقه و انواع دیگر به جای میلگرد در بتن مسلح به کار برده می شود.
کانتکس
کانتکس، نام قطعات پیش ساخته ساختمانی می باشد که از فشرده و بافته شدن نی در کنار یکدیگر و اتصال آن توسط مفتول های گالوانیزه بدست می آید. کانتکس همان ورق های سبک ساخته شده از نی می باشد که از سال ۱۳۳۷ به بازار ایران عرضه شده و اکنون بیش از نیم قرن است که این محصول استفاده شده و امتحان خود را پس داده است.
ورق های کانتکس در مقایسه با دیگر مصالح ساختمانی دارای مزایای عمده ای هستند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- مقاومت بسیار بالا
دانشگاه صنعتی امیرکبیر برای به دست آوردن میزان تحمل بار کانتکس با ضخامت ۵ سانتیمتر آزمایش هایی را انجام داده است:
تحمل بار گسترده در دهانه یک متر. آزمایشی با سطح گسترده یک متر انجام شد، مقدار خیز و بار شگر به ترتیب ۴۴.۶ میلیمتر و ۱۰۹۶ کیلوگرم(بیش از یک تن) اندازه گیری شد و در آزمایش دیگر بار به ابعاد ۵*۱۵ سانتیمتر بر پانلی به ابعاد یک متر مربع وارد شد و با توجه به دامنه اندازه گیری، حداکثر خیز برای بار ۸۹ کیلوگرم، مقدار ۱۶.۶ میلیمتر به دست آمد، در ادامه با افزایش بار تا ۲۰۲ کیلوگرم، پانل دچار شکست شد.
۲- عایق صوت و حرارت
پانل های کانتکس در مقابل حرارت، عایق بسیار خوبی محسوب می شوند، بطوریکه هر ضخامت ۵ سانتیمتریِ آن معادل ۲.۵ سانتیمتر پشم شیشه عملکرد حرارتی دارد. کانتکس با ضخامت ۵ سانی متر تقریبا با ۲۳ سانتی متر آجر فشاری از لحاظ عایق حرارتی برابری می کند. بعلاوه با توجه به اینکه فشار دستگاه طوری تنظیم شده که قطر طبیعی نی حفظ می شود، هوای محبوس در داخل بندهای نی، نقش عایق صوتی را به خوبی ایفا می کنند.
۳- مقاوم در برابر آتش
در قیاس با چوب به علت وجود مواد سیلیسی در نی، پانل های کانکس مقاومت بیشتری در برابر آتش سوزی داشته و از گسترش آتش جلوگیری می کنند و در اصطلاح مواد خود خاموش شونده هستند.
۴- مقاوم در برابر پوسیدگی و خوردگی
مقاومت پانل های کانتکس در برابر رطوبت و پوسیدگی و حتی خوردگی حشرات با توجه به خاصیت طبیعی نی، بسیار بالا بوده و به طرز چشمگیری در هر آب و هوایی قابلیت ماندگاری بسیاری را دارا هستند. ۶۳ سال تولید و مصرف این قطعات، به خوبی مقاومت کانتکس را نشان داده است.
۵- سبکی
پانل های کانتکس در عین مقاومت، بسیار سبک بوده و از این بابت جهت دیوارکشی در مناطق زلزله خیز بسیار مناسب می باشند.
۶- سهولت اجرا
یکی از بزرگترین محاسن کانتکس، کار کردن راحت، برش بسیار ساده و نصب بسیار آسان است. این محصول می تواند به روش های بسیار متنوعی نصب شود، به همین دلیل اجرای کانتکس با کارگر غیر ماهر و ابزار ابتدایی امکان پذیر است.
کاربردهای کانتکس:
کاربرد ورق های کانتکس بسیار متنوع و گسترده است که مهم ترینِ آنها به شرح ذیل است:
*ساخت انواع اتاقک های سبک، آلاچیق، سقف پارکینگ، کیوسک و.....
*ساخت سقف اصلی و سقف کاذب
*دیوارهای داخلی و دیوارهای جداکننده
*دیوارکشی اطراف باغ ها
*حصار اطراف کارگاه های ساختمانی
*پوشش روی دیوارهای خارجی
*دکوراسیون داخلی و پارتیشن بندی